Archief

Moniek, Mebrati en Madelief

Moniek, buurtgenoot, paleistuinier en lerares Nederlands met plezier, heeft al een tijdje Mebrati, een jong Eritrese meisje van 15 jaar onder haar hoede genomen. Samen zetten ze grote stappen met Nederlands leren, maar ook abstracte zaken als maten en meten worden in aanschouwende lessen aangepakt. Hup, de tuin in, meters uitstappen en tekenen. Zoveel mogelijk les in de buitenlucht, samen de planten sproeien, af en toe wat lekkers bietsen bij de Paleiskoks en als lesmateriaal … “Het is fijn om er te zijn” van de onvolprezen kinderboekenschrijver Guus Kuijer

De wandelende kok en Mixblik

Tijmen Pennarts alias the wandering cook werkt sinds een paar weken samen met de vrouwen van Mixblik. In de keuken leren zij fijne kneepjes van dit vak van deze profkok. Handigheid in de keuken, hygiënische regels, maar ook het feestelijk opmaken van een bord. Het is echt een reis, samen ontdekken zij allerlei verschillende keukens en smaken en maken zij van Japanse sushi tot Italiaanse verse pasta. En onderweg ontstaan al weer allerlei nieuwe fusion gerechten, want verse pasta met Eritrese Slisi is niet te versmaden.

Mixblik en Tijmen koken elke donderdagavond een aanschuifmaaltijd.

nathalie en de kringloop-schapen op het dakpark

Nathalie Comans (Ministry of Knits) heeft een werkplaats op de tweede verdieping van Het Wijkpaleis. Ze is opgeleid als modeontwerper aan de Willem de Kooning Academie. Deze zomer graast dankzij haar een kleine kudde Merinoschapen in de buurttuin op het Dakpark aan de Vierhavenstraat. Ze wil de wolindustrie in Nederland nieuw leven inblazen. Waarom wil zij de schapen laten grazen in Rotterdam West?

“Vanaf het begin van mijn carrière ging ik op zoek naar informatie over de materialen die ik in mijn ontwerpen gebruikte. Waar zijn de stoffen gemaakt, onder welke omstandigheden, welke materialen, verven worden er gebruikt? Deze informatie was niet voorhanden. Ik besloot dat ik aan de modewereld wilde bijdragen door een betere manier van produceren. En dus begon ik bij het begin. Welke materialen zijn er lokaal voorhanden. Wol! Maar de maakcultuur van wol is hier verdwenen en verplaatst naar de lagelonenlanden. Wat doen we bijvoorbeeld met de wol van de Texelaar, hét vleesschaap van Nederland. Dat is grove wol die niet echt geschikt is voor kleding, deze wol heeft hier geen waarde meer. Schapen scheren is tegenwoordig een kostenpost, wol brengen bij de wol-federatie kost geld.

De wol van merinoschapen is wel mooi, maar de productie is nu onder andere vanwege ’t vele transport vervuilend. In Australië en Nieuw Zeeland lopen grote kuddes. Die wol wordt in China gewassen en verwerkt tot halfproduct, en dan in andere landen tot garens gesponnen. De hoogste kwaliteit garens wordt in Italië geverfd en daarna in Bangladesh en Myanmar tot kledingstukken gebreid. Dus voordat iets bij ons in de winkel hangt, is de wol vele kilometers onderweg en weten we niets van de productie of de werkomstandigheden waarin het is geproduceerd. En ja, dan is het ook nog een goedkoop kledingstuk dat je maar een paar keer draagt. Daarom besloot ik dichtbij huis te produceren, waar ik de productieomstandigheden ken.De wol van het Nederlandse merinoschaap is heel geschikt om kleding van te maken én door het grazen dragen de schapen bij aan de biodiversiteit op het Dakpark. En als we ze scheren hebben we goede wol in plaats van ‘afval’. Door de kudde op het Dakpark – de schapen komen van de Zeeuwsvlaamse Wolboerderij Blij Bezuiden – hoop ik meer mensen te kunnen vertellen over de mode-industrie en hoe we met het Nederlandse merinoschaap die industrie een stapje duurzamer kunnen maken.”

Bouwen als Da Vinci

Als symbolisch gebaar voor de reis die het Wijkpaleis heeft afgelegd, bouwt buurtbewoner en constructeur Joël Keijenemans bij de sleuteloverdracht in 2019 een Da Vinci brug van vijf bezemstelen en acht balkjes. Joël werkt met zijn Buro Civiel vanuit het Wijkpaleis. Die brug is een kunstwerk, een constructie van stokken zonder dat er een schroef of touw aan te pas komt. Toch is de brug sterk genoeg voor een mens om over te steken, wrijving en zwaartekracht doen het werk. Het constructieve principe fascineert Joël, hij wil weten hoe het in elkaar steekt en dat delen met anderen. Joël: “Als je een dimensie toevoegt wordt de brug een bol, de Da Vinci-koepel.”

Gerald de Jong, wiskundige en wijkpaleizer en ook anderen helpen hem om het principe te doorgronden en uit te denken hoe we deze constructie – met een diameter van 7 meter en 3,5 meter hoog – in de Paleistuin kunnen bouwen. Deze ‘Da Vinci dome’ is een eerste experiment. Wat gebeurt er als we de constructie laten begroeien, vakken voorzien van tentdoek, kunnen we er een reuze knikkerbaan met tennisballen in bouwen?

Het is een project van vele handen. Op zaterdagochtend wordt er aan gebouwd, de constructie is een spel van latten en bouten. Iedereen kan een handje helpen, sommige latten moeten worden ingekort, heel veel gaatjes geboord, kopse kanten geschuurd en gelakt en dan natuurlijk het spannendste deel, het in elkaar zetten, bouwen van de koepel.

Met frisse blik

Caroline Ellerbeck is illustrator werkt in het Wijkpaleis. Ze schuift regelmatig aan voor de lunch of het avondeten en dan is een praatje met de koks snel gemaakt. Op een dag dat Mixblik de keuken bestiert, raakt zij aan de praat over de blikken met wereldmaaltijden die Mixblik op de markt wil brengen. Met deze duurzame maaltijden bouwt Mixblik een sociale onderneming die vrouwen met een vluchtverleden helpt een nieuwe start in Nederland te maken.“Zo’n blik moet aantrekkelijk zijn, maar ook het verhaal van Mixblik en de vrouwen vertellen”, aldus Caroline. Zij had direct een idee, hoe een verleidelijke blikwikkel eruit ziet. “Ik vind het maken van zo’n verpakking echt een uitdagende opdracht.”

In een workshop gaan de vrouwen van Mixblik aan de slag: ze verven eerst vellen papier in één kleur, vervolgens knippen zij de vormen van de ingrediënten die zij in de maaltijden gebruiken uit, en maken zij een ontwerp voor een eigen wikkel. Het wordt al snel een kleurrijk geheel. Anisa Ali is één van de vrouwen van Mixblik. Als jong meisje in Syrië schilderde zij al graag: “ik schilderde de bloemen, de zee, de bomen, op school, maar ook thuis op de muur”. Na de workshop gaat Caroline met het materiaal aan de slag. In haar ontwerp komen niet alleen de ingrediënten voor, maar geeft zij ook de vrouwen een plek op het etiket. Anisa vindt het etiket dat Caroline heeft gemaakt mooi, de kleuren, de groentes. Ze moet wel wennen aan de ogen van de vrouwen, die vallen op: “de blik op het blik”.

Kleren maken de mens

Samir Bakir is buurtbewoner én kleermaker. Hij kwam in het oude Wijkpaleis Nederlands te oefenen, en al snel bleek zijn vakmanschap als kleermaker. Vijf jaar geleden kwam Samir met zijn gezin uit Syrië. Hij woonde in Aleppo, waar hij als jonge jongen de kleermakerszaak van zijn vader runde na diens overlijden. Hij had 14 mensen in dienst: “Toen de oorlog kwam, we hoorden de bommen boven de stad steeds dichterbij komen, zijn we halsoverkop uit het huis gevlucht. We hebben alles achter­ gelaten, alle spullen, speelgoed van de kinderen. Zonder iets zijn we vertrokken, via Turkije naar Europa.” Eenmaal in Nederland vond Samir werk als kleermaker bij de Bijenkorf. In het textiel­ atelier naast de ingang van het Wijkpaleis is hij nu weer baas in eigen kleermakerij.

De ‘Omlopers’ Nadia Mooij en Julia Stoevelaar onderzoeken vanuit het Wijkpaleis wat circula­riteit in een wijk als Middelland kan betekenen. Circulariteit? dat is streven naar zoveel mogelijk hergebruik, een wereld zonder afval. Om aandacht te trekken als ze de straat op gaan, vroegen ze Samir een ‘omloop­broek­pak’ voor ze te maken. Hij gebruikte lappen stof die we als Wijkpaleis hebben gekregen en maakte in één dag twee flitsende omloop­ broek pakken. Samir: “Ik maak graag gebruik van de stoffen die al in het Wijkpaleis zijn. Ik vind het leuk om kleding van mensen te repareren of te vermaken, zodat ze die niet weg hoeven te gooien, maar weer opnieuw kunnen dragen.”

Samir: “Ik maak graag gebruik van de stoffen die al in het Wijkpaleis zijn. Ik vind het leuk om kleding van mensen te repareren of te vermaken, zodat ze die niet weg hoeven te gooien, maar weer opnieuw kunnen dragen.”

Venetia's air

Een vrouwenstem uit de 17e eeuw

Bertine Hobbelman, regisseur, theatermaker en buurtgenoot heeft de afgelopen twee jaar met haar gezelschap LUKKA gewerkt aan de voorstelling Venetia’s air en gerepeteerd in het Wijkpaleis.

Venetia Stanley was een schoonheid in haar tijd en een inspiratiebron voor veel kunstenaars. Maar wie was zij werkelijk? Vrijheidsdrang, (verlies van) schoonheid en jaloezie zijn de ontvlambare mix die tot haar dramatische einde leiden. Deze muziektheatervoorstelling is gebaseerd op en geïnspireerd door het schilderij van Anthony van Dijck: “Portrait of Venetia Stanley on her deathbed”. Venetia’s Air is een tweede voorstelling in het drieluik van LUKKA waarin vrouwen uit de 17de eeuw een stem krijgen.

Als dank voor de ruimte om de voorstelling te maken, bood Bertine aan de try-out in het Wijkpaleis te doen. Keer op keer moest deze worden uitgesteld, maar afgelopen vrijdag 10 september was het echt zover. Hierna toert de voorstelling door heel Nederland.

Cine West

de kracht van lokaal

Bas de Leijer is filmmaker. Hij huurt een werkplaats in het Wijkpaleis. Samen met buurtgenoot Mark Duursma is hij Cine West gestart. Cine West vertoont films in Rotterdam-West. Dit jaar hebben zij een programma gemaakt rond het wel heel toepasselijke thema “de kracht van lokaal”, als Wijkpaleis voelen we ons aangesproken. Elk van de films benadert dit thema vanuit een heel eigen perspectief. De serie is afgetrapt met de prachtige documentaire Visages Villages van Agnes Varda en graffiti-kunstenaar JR over bijzondere ontmoetingen op het Franse platteland.

Woensdag 27 oktober staat in het teken van talent uit Rotterdam-West. Regisseur en actrice Dewi Reijs gaat in gesprek met filmmaker Edson da Conceicao over zijn korte film Porfotto en met producent Laurette Schillings (Topkapi) over de film Stop Acting Now van theatergroep Wunderbaum. Kijk in de agenda voor het hele programma van Cine West of download de flyer.

Met je blote voeten op een podium

Hanna Kerkhof werkt beneden in het Wijkpaleis, Ondine de Kroon heeft een werkplaats op de tweede verdieping. Deze zomer ontstaat bijna als vanzelf een samenwerking tussen deze twee makers. Ondine werkt veel met linodruk en leert deze techniek ook graag aan kinderen. Haar idee: linosnedes afdrukken in stoeptegels voor de wijk, maar ja hoe doe je dat? Ondine denkt aan keramiek. Hanna heeft als ontwerper vaker met beton gewerkt en weet hoe zij de lino’s van Ondine en de kinderen over kan zetten in beton. De tegels zomaar op de straat leggen, is leuk, maar nog leuker lijkt het ze een podium te maken. Een podium dat kan dienen als speakerscorner of waar kinderen uit de wijk hun tiktok filmpjes opnemen.

In de zomervakantie maken ze met kinderen lino’s en dan begint het harde werk om deze af te drukken in beton. Het gaat niet zomaar goed, de eerste proeven mislukken. Een meisje dat meedoet tijdens de workshop, roept als Hanna uitlegt hoe de lino’s worden afgedrukt en het idee van reliëf snapt: “oohhh dan kan ik met mijn blote voeten mijn bloemen voelen!” Die tekst staat nu ook op de rand van het podium.De maand september is nodig om de tegels te produceren. Hanna overtuigt Ondine om kleur toe te voegen aan de tegels. En dan begint eind september het bouwen in het parkje van Claes. Woensdag 6 oktober is het zover. Het podium is officieel in gebruik genomen.

Tunnelvisie

Vier groepen van de RK Mariabasisschool hebben hun klaslokaal op de bovenste verdieping van het Wijkpaleis. Op deze verdieping zijn ook het muziek- en theaterlokaal. Het achterterrein is voor een deel hun speelplaats. Ook de kinderen die op de Schietbaanlaan op school zitten, komen voor de afwisseling af en toe bij het Wijkpaleis buitenspelen. Ineke van Uden (directeur RK Maria Basisschool) “We zien de dependance in het Wijkpaleis én de samenwerking met de makers in het Wijkpaleis echt als een verrijking van het culturele programma van de school. De kinderen zien niet alleen de werkplaatsen, maar werken ook met de makers samen.”

Onder het mom van Tunnelvisie hebben tuinontwerpers Marilène Vermeulen en Martine Hermans, spellenmaker Bruno Setola en kunstenaar Nienke Terpsma samen met de kinderen van de RK Mariabasisschool nagedacht over hun dagelijkse route vanuit school, door de poort en naar het achterspeelterrein: hoe kan die route er in de toekomst uitzien, moet het groener, kan het spannender, hoe maak je een plan voor een route?

Martine Herman en Marilène Vermeulen (tuinatelier Herman en Vermeulen): “De kinderen hebben ons als ontwerpers verrast. Wij kijken en denken ruimtelijk. De kinderen dachten juist veel meer over de onderlinge interactie en hadden het over samenwerken, vertrouwen, ontmoeten. We gaan de komende tijd verder met het onderzoek naar de route en de thema's die de kinderen hebben aangedragen. Benieuwd waar deze inter actie ons en de kinderen brengt.”